21 września obchodzimy Światowy Dzień Choroby Alzheimera. Z okazji dnia świadomości o chorobie przypomnijmy sobie, co wiemy o samym schorzeniu.
Choroba Alzheimera
Choroba Alzheimera (AD) należy do najczęstszych schorzeń neuropsychiatrycznych i uznawana jest za rodzaj otępienia. Charakteryzuje ją postępujące uszkodzenie mózgu, którego nie można cofnąć. Jej rozpowszechnienie wśród osób w wieku 65–69 lat wynosi 1 na 100 przypadków i podwaja się z każdym kolejnym okresem 5-letnim.
Choroba Alzheimera – przyczyny
Choroba Alzheimera jest spowodowana odkładaniem się w mózgu 2 rodzajów białek: beta-amyloidu i białka tau. Pierwsze gromadzi się w przestrzeniach między komórkami nerwowymi, tworząc blaszki starcze. Natomiast drugie odkłada się w samych neuronach. Konsekwencją jest zaburzenie funkcjonowania neuronów w mózgu. Neurony ulegają degeneracji i z czasem obumierają, doprowadzając stopniowo do wystąpienia objawów alzheimerowskich.
Choroba Alzheimera – objawy
Główne symptomy choroby Alzheimera to:
- zaburzenia pamięci krótkotrwałej (świeżej)
- zubożenie języka, trudności w odnajdywaniu słów, zapominanie lub mylenie słów
- problemy z orientacją w czasie i w przestrzeni
- ograniczenie zdolności oceny sytuacji i podejmowania decyzji
- utrata zdolności rozumienia
- przekładanie przedmiotów w nieodpowiednie miejsca
- nieadekwatne, gwałtowne zmiany nastroju i zachowania bez wyraźnej przyczyny
- zmiany osobowości
- utrata inicjatywy i aktywności
- trudności w wykonywaniu codziennych czynności
Choroba Alzheimera – typy choroby
Klasyfikacja choroby uwzględniająca uwarunkowania rodzinne wyróżnia:
- postać rodzinną (FAD) – przynajmniej 2 przypadki AD w rodzinie
- postać sporadyczną (SAD) – bez uwarunkowań rodzinnych
W zależności od wieku chorego, w którym wystąpiły pierwsze objawy, wyróżnia się:
- postać wczesną (EOAD) – przed 65. rokiem życia
- postać późną (LOAD) – po 65. roku życia
Zdecydowana większość przypadków chorych (60–85%) to postać sporadyczna AD z wieloczynnikowym typem dziedziczenia, w którym kluczową rolę odgrywa polimorfizm genu apolipoproteiny E (ApoE).