Zapalenie rdzenia: choroba neuroimmunologiczna

Choroby neuroimmunologiczne to głównie zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego spowodowane nieprawidłowo działającym układem immunologicznym (odpornościowym). Przyładem takiej choroby może być ostre rozsiane zapalenie rdzenia i mózgu (ADEM, acute disseminated encephalomyelitis), Skąd się biorą tego typu schorzenia i na czym polegają?

 

Choroby neuroimmunologiczne

 

Rzadkie zaburzenia neuroimmunologiczne są zaburzeniami o podłożu immunologicznym ośrodkowego układu nerwowego (mózg, rdzeń kręgowy i nerwy wzrokowe). Układ immunologiczny jest obroną organizmu przed patogenami, takimi jak wirusy czy bakterie. Zwykle komórki, które są częścią układu immunologicznego, mają zdolność odróżniania czynnika zakaźnego od komórek organizmu pacjenta. Czasami jednak niektóre z tych komórek stają się „zdezorientowane” i błędnie atakują komórki i tkanki pacjenta. Zjawisko to jest to znane jako autoimmunizacja.

 

Co oznacza zapalenie rdzenia

 

Lekarze czasami używają terminu „zapalenie”, aby konsekwencje działania takich komórek immunologicznych. Na przykład, jeśli w rdzeniu kręgowym występuje zapalenie, wówczas komórki układu immunologicznego działają w obrębie rdzenia kręgowego. Zapalenie może być spowodowane infekcją lub skutkiem autoimmunizacji.

 

Pomoc pacjentom

 

Transverse Myelitis Association (TMA) to stowarzyszenie, dzięki któremu możemy dowiedzieć się czym są choroby neuroimmunologiczne. Stowarzyszenie wspiera przede wszystkim pacjentów z chorobami powodującymi zapalenie rdzenia kręgowego:

• ostre rozsiane zapalenie rdzenia i mózgu (ADEM, acute disseminated encephalomyelitis),
• ostre zwiotczające zapalenie rdzenia kręgowego (AFM, acute flaccid myelitis),
• choroba związana z przeciwciałami anty-MOG (choroba MOG-Ab),
• spektrum zaburzeń nerwu wzrokowego (NMOSD, Neuromyelitis Optica Spectrum Disorder),
• zapalenie nerwu wzrokowego (ON, optic neuritis),
• poprzeczne zapalenie rdzenia (TM, transverse myelitis).

Zaburzenia neuroimmunologiczne wspierane przez TMA występują, gdy osoba doświadcza stanu zapalnego w pewnym miejscu w centralnym układzie nerwowym. Po uszkodzeniu rdzenia kręgowego nazywa się to poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego (TM), a gdy zostaje dotknięty nerw wzrokowy, nazywane jest ono zapaleniem nerwu wzrokowego (ON). Ostre rozsiane zapaleniu rdzenia i mózgu, choroba związana z przeciwciałami anty-MOG i spektrum zaburzeń nerwu wzrokowego powodują zróżnicowane objawy, ze względu na różne narządy, których dotyka choroba. Kiedy schorzenie wpływa na centralny układ nerwowy, istnieje wiele rodzajów uszkodzeń, które mogą wystąpić.

 

Jak powstają choroby neuroimmunologiczne

 

Połączenia między mózgiem a ciałem działają jak izolowane przewody elektryczne. Podczas ataku układu immunologicznego na nerwy, izolacja wokół przewodu (osłonka mielinowa) lub samego przewodu (aksonu) może zostać uszkodzona. Gdy stan zapalny uszkadza izolację, uszkodzenie określa się mianem demielinizacji.

Gdy uszkodzona jest osłonka mielinowa lub akson komórki nerwowej, neuron nie jest w stanie przewodzić sygnału. Objawy zależą od tego, które neurony uległy uszkodzeniu. Na przykład, jeśli demielinizacja rozwija się w komórce nerwowej, która przenosi informacje wzrokowe z oka do mózgu (nerw wzrokowy), sygnały nie są przenoszone wydajnie, co powoduje, że osoba ma zaburzenia widzenia. Jeśli demielinizacja wystąpi w neuronach wysyłających sygnały motoryczne do nóg pacjenta, wówczas ta osoba ma trudności w chodzeniu.